ဩဂုတ် ၅ ၊ ၂၀၂၅
GG (VOM)
ပဲခူးတိုင်းအတွင်းရှိ ကျောက်ကြီးမြို့နယ်ခေါ် လယ်ဒိုမြို့နယ် နဲ့ မူးမြို့နယ်တို့မှာ ရေကြီးရေလျှံမှုကြောင့် ကျေးရွာပေါင်း ၁၃၇ ရွာအထိ ရေဘေးသင့်နေပြီး စပါးစိုက်ဧက သုံးသောင်းခွဲ လောက်အထိ ရေလွှမ်းမိုးပျက်စီးခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ရေနစ်မြုပ်မှုကြောင့် စာသင်ကျောင်းပေါင်း ၅၅ ကျောင်းကိုလည်း ဖွင့်လှစ်နိုင်ခြင်းမရှိဘဲ ပိတ်ထားရသလို လူနေအိမ် ၁၄ လုံးလည်း ရေစီးနဲ့အတူမျောပါ ပျက်စီးသွား တယ်လို့သိရပါတယ်။
မိုးရွာသွန်းမှုများပြီး စစ်တောင်းမြစ်ရေ တိုးလာမှုကြောင့် မြစ်ကမ်းနံဘေးကျေးရွာတွေနဲ့ အနိမ့်ပိုင်းနေရာတွေ ၊ မြစ်ချောင်းဘေး နေရာတွေမှာ ရေကြီးမှုဒဏ်ကို ကြုံတွေ့နေရတာဖြစ်တယ်လို့သိရပါတယ်။
” အခုရေတက်နေတဲ့နေရာတွေက မြစ်ကမ်းဘေးတို့ မြေအနိမ့်ပိုင်းတို့ပါ။ မြစ်ရေတက်တော့ ရေထောက်လာပြီး ရွာတွေထဲအထိဝင်ရောက်တာပါ။အဲဒီဘက်တွေမှာ ရေကြီးတာက ကြာပြီ ။နှစ်ပတ်လောက်ကိုရှိပြီ။ ခုထိမရေမကျသေးဘူး။ တချို့နေရာတွေကတော့ ဒူးခေါင်းလောက်ပဲရှိတော့တယ်။ တချို့နေရာတွေကလည်းခါးလောက်တော့ရှိသေးတယ်။” လို့ကျောက်ကြီး ဒေသခံကပြောပါတယ်။
ကျောက်ကြီးမြို့နယ်မှာတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင် ၂၄ ရက်နေ့ကကစပြီး ရေကြီးရေလျှံမှုဖြစ်ပွားခဲ့တာဖြစ်ပြီး လက်ရှိအထိလည်း ရေကြီးနစ်မြုပ်မှုဖြစ်နေကြောင်း ၊ ကျောက်ကြီးမြို့နယ်မှာက ကျေးရွာ ၈၀ ရေနစ်မြုပ်နေပြီး လယ်ဧက ၃၀၀၀၀ ( သုံးသောင်း) ရေနစ်မြုပ်ပျက်စီးကာ စာသင်ကျောင်း ၃၇ ကျောင်း ပိတ်ထားရတာဖြစ်တယ်လို့ ကရင်အမျိုးသားစည်းရုံးရေး KNU ထုတ်ပြန်မှုအရ သိရပါတယ်။
မူးမြို့နယ်မှာက ဇူလိုင် ၂၃ ရက်နေ့ကတည်းက ရေကြီးရေလျှံမှုဖြစ်ပွားနေတာ လက်ရှိအထိဖြစ်ပြီး ရွာပေါင်း ၅၇ ရွာမှာရေကြီးနစ်မြုပ်နေကာ လယ်ဧက ၄၂၅၀ ( လေးထောင်နှစ်ရာ့ငါးဆယ်)ရေလွှမ်းမိုး ပျက်စီးပြီး စာသင်ကျောင်း ၁၈ ကျောင်းပိတ်ထားရတဲ့အပြင် နေအိမ် ၁၄ လုံးရေနဲ့မျောပါပျက်စီးခဲ့ရတာဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ရေကြီးမှုကြောင့် ကျောက်ကြီး မြို့နယ်မှာ အိမ်ထောင်စု ၅၀၀၀ ကျော်မှ လူဦးရေ ၂၈၀၀၀ ကျော် ရေဘေးသင့်နေရပြီး မူးမြို့နယ်မှာက ရေဘေးသင့်သူ ၁၅၀၀၀ ကျော်ရှိတယ်လို့သိရပါတယ်။
ရေဘေးသင့်သူ ဒေသခံပြည်သူတွေအတွက် အကူအညီတွေလိုအပ်နေပေမယ့် သွားလာရေး အခြေအနေ အခက်အခဲကြောင့် အကူအညီတွေ ရရှိမှုနည်းနေတယ်လို့သိရပါတယ်။ ကျောက်ကြီးမြို့နယ် နဲ့ မူးမြို့နယ်တွေကတော့ KNU ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ဒေသတွေဖြစ်ပါတယ်။
ယခုလို ရေကြီးရေလျှံ မှုတွေ မကြာခဏဖြစ်ပွားလာရတဲ့အဓိက အကြောင်းအရင်းတွေထဲမှာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုအကျိုးသက်ရောက်မှုအပြင် သစ်ပင်သစ်တော ပြုန်းတီးမှုနဲ့ မြစ်ချောင်းတွေ ကောလာတဲ့ အချက်တွေကြောင့်လည်း ပါဝင်တယ်လို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက ဆိုပါတယ်။
“ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုပေါ့။ဒီရာသီဥတုပြောင်း လဲမှု အကျိုးဆက်က အောက်မှာ ခံစားရတဲ့အထဲ ကျွန်တော်တို့မြန်မာနိုင်ငံလည်းပါတယ်။ဒါပေမယ့် ရေကြီးမှုပြဿနာကိုကြည့်တဲ့အခါ သေချာတယ်ဗျ သစ်ပင်သစ်တော ၊ တောတောင်ပြုန်းတာပါတယ်။အဓိကကျတယ်။တောတောင်ကလည်း တောင်ပေါ်ရပ်ဝန်းတွေမှာပဲရှိတာ။ သစ်ပင်ခုတ်လို့ဖြစ်စေ ဓာတ်သတ္ထုတူးဖော်လို့ဖြစ်စေ တဧက နှစ်ဧကတုံးတာမဟုတ်ဘူး။တောင်ကတုံးတွေဖြစ်ကုန်တာ။အဲတော့ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုလည်းဝင်လာတယ်။ဒီဟာကို ခုခံကာကွယ်ပေးထားနိုင်တဲ့ သစ်ပင်သစ်တော မြေနေရာအနေအထားပေါ့။ တောင်စောင်းတွေ ချိုင့်ဝှမ်းတွေက အပြင်းအထန်ခံစားရတယ်။ဒီရေတွေကို ဒလဟောစီးဆင်းလာနိုင်တဲ့ အနေထားကိုထိန်းသိမ်းထားနိုင်တဲ့အနေအထားမရှိတော့ဘူး။” လို့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေး ဆောင်ရွက် နေသူ တယောက်ကပြောပါတယ်။
ပဲခူးတိုင်းမှာ ယခုနှစ်အတွင်းမှာပင် ရေကြီးရေလျှံ မှုနှစ်ကြိမ်လောက်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ကရင်ပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ် ၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ် ၊မွန်ပြည်နယ် ၊ ဧရာဝတီတိုင်း ၊ ကချင်ပြည်နယ်တွေမှာလည်း ရုတ်တရက်ရေကြီးမှုတွေဖြစ်ပွားမှုတွေရှိခဲ့ပါတယ်။
ဓာတ်ပုံ – KNU
